Obecnie nie ma w Polsce systemu wspierania samodzielności dorosłych osób tracących wzrok. Kiedy więc takie osoby wychodzą od okulisty z niedającą złudzeń diagnozą i później w nowej sytuacji zdążą trochę okrzepnąć, zaczynają szukać rozwiązań na własną rękę, bo nie wiedzą, gdzie się udać i jak rozpocząć niezależne życie.
Pragniemy wypełnić tę lukę i zbudować bazę wiedzy o instytucjach zajmujących się szkoleniem dorosłych osób z dysfunkcją wzroku oraz o rodzajach wsparcia, jakie te osoby mogą otrzymać. Zanim to jednak nastąpi, zachęcamy do korzystania z wyszukiwarek internetowych i portali społecznościowych. W ten sposób można znaleźć informacje o projektach realizowanych przez organizacje pozarządowe, w których osoby z niepełnosprawnością wzroku uczą się samodzielności, np.: poruszania się z białą laską lub z psem przewodnikiem, pisania i czytania, korzystania z nowoczesnych technologii, wykonywania codziennych czynności, gotowania, dbania o swój wygląd i samopoczucie oraz poszukiwania pracy.
Wiemy też od naszych klientów, że źródłem informacji o szkoleniach bywały dla nich również Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie i regionalne struktury Polskiego Związku Niewidomych. Pomocne okazywały się także rekomendacje innych osób, które uczestniczyły w tego typu inicjatywach.
Oprócz nas jest kilka organizacji pozarządowych, które również realizują wsparcie w zakresie usamodzielniania. Należą do nich: Polski Związek Niewidomych; Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego; Fundacja Szansa dla Niewidomych; Stowarzyszenie Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki Niewidomych i Słabowidzących Cross. Zachęcamy do śledzenia ich stron internetowych, ale przede wszystkim zapraszamy na naszą stronę, gdzie znajdują się informacje o projektach Fundacji Vis Maior, w których szkolimy w zakresie umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia: https://fundacjavismaior.pl/projekty/#content. Dokładamy wszelkich starań, żeby organizować i realizować zajęcia na jak najwyższym poziomie, z nastawieniem na ich skuteczność.
W zakładce Wiedza na naszej stronie https://fundacjavismaior.pl i w podcastach na YT znaleźć można praktyczne porady w zakresie samodzielności. Źródłem informacji na ten temat może być też wydawnictwa: cyfrowy Kiosk z prasą dla niewidomych Stowarzyszenia De Facto, dwumiesięcznik ?Pochodnia? ? organ prasowy Polskiego Związku Niewidomych, oraz ?Tyfloświat? Fundacji Instytut Rozwoju Regionalnego. Lektura publikacji może być uzupełnieniem szkoleń, ale ich nie zastąpi.
Osoby, które opanowały już umiejętności w zakresie wykonywania codziennych czynności, samodzielnego poruszania się i korzystania z nowoczesnych technologii na ogół orientują się, kto szkoli, z czego i na jakim poziomie. Wiedzą, gdzie w razie potrzeby szukać zajęć dla siebie, ale mogą podpowiadać innym ? i warto z tego korzystać.
Osoby niewidome mogą uzyskać wsparcie finansowe m.in. na: zakup sprzętu komputerowego, studia, utrzymanie psa przewodnika czy turnus rehabilitacyjny. Udzielają go powiatowe centra pomocy rodzinie jako dysponenci środków z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wnioski o dofinansowanie można składać na drukach w wersji papierowej, ale także on-line, w systemie obsługi wsparcia SOW pod adresem: https://sow.pfron.org.pl. W prowadzeniu niezależnego życia pomocne bywają również różnego rodzaju ulgi, a także świadczenia ośrodków pomocy społecznej i świadczenia pochodzące z systemu emerytalno-rentowego.
W wielu sytuacjach osobom niewidomym może też pomóc asystent lub wolontariusz. Nie wyręczy on we wszystkim, ale może wesprzeć w najtrudniejszych sprawach, zwłaszcza tuż po utracie widzenia. Takie usługi są realizowane w projektach i wspierane przez instytucje samorządowe.
Pierwsze kroki ku samodzielności warto postawić jak najszybciej po utracie widzenia, bo wtedy od razu wyrabiamy dobre nawyki w sobie, jak i w otaczających nas osobach bliskich.
Autor: Jolanta Kramarz